Aile İçinde Kadına Yönelik Şiddet: Isparta İline Göçle Gelen Kadınlar Üzerinde Bir Alan Araştırması

Emine Hufni; Ümit Akca

doi:10.53463/8genart.202500360

Yazarlar

Emine Hufni Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilimdalı Isparta/Türkiye https://orcid.org/0009-0004-5384-2081
Ümit Akca Süleyman Demirel Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Sosyoloji Bölümü Isparta/Türkiye https://orcid.org/0000-0002-8986-5873

DOI:

https://doi.org/10.53463/8genart.202500360

Anahtar Kelimeler:

Şiddet- kadına yönelik şiddet- kadına yönelik aile içi şiddet- erkek otoritesi

Özet

Antik ve modern zamanlarda kadınlar her alanda dönemlerine ışık tutmuşlardır. Orada bir padişah, bir kadı, bir şair, bir sanatçı, bir yazar, bir hukukçu, bir savaşçı ve nebevi hadislerin anlatıcılarından biridir. Ayrıca şimdiye kadar kadınlar hala evlerinin ve aile üyelerinin bakımı için çalışıyor ve tüm enerjileriyle katkıda bulunuyorlar. Onlar eş, anne, kız kardeş ve kızdır ve kadınların toplumu inşa etmede oynadıkları rolü önemli kılan da budur. Göz ardı edilemeyecek veya hafife alınamayacak bir roldür. Toplumsallaşma süreci ile erkek otoritesi arasında aile içinde kadına yönelik şiddet konusunu ele alan araştırmamız sayesinde kadına yönelik şiddet olgusunun tarihsel, kültürel ve toplumsal boyutları olan olgulardan biri olduğunu görüyoruz. Zaman ve mekânla sınırlı değildir. İster muhafazakâr ister batılı ister doğulu olsun toplumun doğasıyla bağlantılı değildir, insanın varlığıyla ve aile içindeki kadın ve erkek arasındaki karşılıklı ilişkilerle bağlantılıdır. Bu araştırmayı Türkiye'nin Isparta ilinde istismara uğrayan 10 göçmen kadın örneğine uyguladım ve nitel araştırmayı kullanarak vaka çalışması yaklaşımını kullandım. Görüşme ve gözlem araçlarını yöntem olarak kullandım. Daha sonra bu vakaları analiz ettim ve araştırmanın amacına uygun sonuçlar elde ettim.

Referanslar

Akcan, A. ve Yiğit, B. (2023). Kadın ve Yaşam. Ankara: Eğitim Yay.

Altunok, H. vd. (2021). Ankara: Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Yay.

Amal Salim Hasan Aleawawidah. (1998). “Aleunf Dida Alzawjat Fi Almujtamae Al’urduniyi.” (“Ürdün Toplumunda Kadına Yönelik Şiddet”). Ürdün Üniversitesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Arslan, D. (1998). “Aile İçinde Kadına Yönelen Şiddet ve İstanbul Kadın Misafirhanesi.” İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Avcı, Ö. H. (2020). Erkeklik Çalışmaları.” içinde Toplumsal Cinsiyet Psikolojik Danışma ve Rehberlikte Güncel Konular, (Ö. H. Avcı, Edt.) Ankara: Nobel Akademik Yay.

Bahar, H. İ. (2009). Sosyoloji, 3. Baskı, Ankara: USAK Yay.

Besni RAM. (2020). Besni Rehberlik Araştırma Merkezi. “Şiddet”, Dipnot, (2020) 1. Çevrimiçi, ET: 25.01.2025https://adiyaman.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar /2020_11/30170308_1_DERGY_Yiddet.pdf

Bronfenbrenner, U. (1979). The Ecology of Human Development, Experiments By Nature And Design. Cambridge: Harvard University Press.

Cengil, M. (2023) “Kadına Yönelik Şiddetin Anatomisi.” içinde Kadın ve Hayat (Akcan A. ve Bür Yiğit, B. Edt.) İstanbul: Eğitim Yay.

Çiler Kılıç, B. (1999). “Aile İçi Kadına Yönelik Şiddetin Belirlenmesi ve Hemşirenin Rolü.” İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Çalmuk, H. (2022). “Kadına Yönelik Şiddet.” Ankara: Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Çoklar, I. (2014). “Sosyal Psikoloji Perspektifinden Kadına Yönelik Cinsel Şiddete İlişkin Tutumlar” içinde Kadın ve Toplum (G. Erciyeş, N. Aydınoğlu, Edt.), İzmir: İzmir Üniversitesi.

Dilmi Ayubi, Zabuwj Samia, & Taw’ami Muhamad. (2014/2015). Alunf Aljasadiu Dida Almar’at Fi Al’usrat Aljazayiria.” (“Cezayirli Ailede Kadına Yönelik Fiziksel Şiddet”), Cezayir: Lounisi Ali Blida Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Sosyoloji ve Demografi Bölümü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Dollard, J., Miller, N. E., Doob, L. W, Mowrer, O. H. ve Sears, R. R. (1939). Frustration and aggression. New Haven: Yale University Press.

Ealyh Aihmad Salih Dayf Allah. (2008). “Aleunf Dida Almar,at Bayn Alfiqh Walmawathiq Alduwaliih : Dirasuh Muqaranatan.” (“İçtihat ve Uluslararası Sözleşmeler Arasında Kadına Yönelik Şiddet: Karşılaştırmalı Bir Çalışma”), Ürdün: Ürdün Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Fakültesi , (Yayımlanmamış Doktora Tezi).

Elmas, N., (2017), Kadın ve Aile Hayatı, 1. Baskı, Ankara, Pegem Akademi Yayınları.

Erdem, S., (2017), “Düzce İlinde Lise Birinci Sınıflarda Şiddet Algısı, Şiddete Maruziyet ve Şiddet Uygulama Sıklığı”, Düzce, Düzce Üniversitesi, Tıp Fakültesi, (Yayımlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi).

Fahima Kerim El-Meşhedani. (t.y.), Aleunf Dida Almar’a, (“Kadına Yönelik Şiddet”.) Bağdat: Bağdat Üniversitesi.

Gültekin, L. vd. (2013). Toplumsal Cinsiyet ve Yansımaları, Ankara, Atılım Üniversitesi Yay.

Ilgaz, A. (2023). “Psikoloji ve Şiddet İlişkisi” içinde Medya, Şiddet ve Toplum (M. İnce, Edt). İstanbul: Eğitim Yay.

KDV (2018). Kadın Dayanışma Vakfı. Kadına Yönelik Şiddet Nedir? Ankara: Şen Matbaa. https://www.kadindayanismavakfi.org.tr/wpcontent/uploads/2021/06/2018-Kadina-Yonelik-Siddet-Nedir-2018.pdf

Kumkale, İ. (2019). Kadının İş Yaşamı ve Etik. Ankara: Nobel Akademik Yay.

Lindsey, L. (1997). Gender Roles A Sociological Perspective, Third Edition, Printed in the United States of America.

Molina, T. (2020). “The Relationship Between Childhood Psychological Violence in The Family Of Origin And Spousal Psychological Violence Victimization Of Women Mediated By The Attitude Toward Psychological Violence”, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Okutan, N. (2007). “Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet-Van’da, Kadınların Şiddet Deneyimleri, Şiddeti Doğuran Koşullar ve Baş etme Biçimleri, Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri”, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi).

Rabana Eadnan Saed Saed. (2015). Aleunf Dida Almar’at Fi Makan Aleamal Fi Almuasasat Alhukumih Walkhasat Fi Madinat Jinin. (“Cenin Şehrinde Kamu ve Özel Kurumlarda İşyerlerinde Kadına Yönelik Şiddet”), Nablus, Filistin: An-Najah Ulusal Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Sayılan, F. (2012). Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim Olanaklar ve Sınırlar. Ankara: Dipnot Yay.

Sekmen, B. (2024). “Aile Sağlığı Çalışanlarının Kadına Yönelik Şiddet Davranışlarını Tanıma, Danışmanlık ve Bildirim Yapma Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, İstanbul: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

Shima’ F Hamuwdi, Eali Al Alkhazeali. (2019). Tajaliyaat Aleunf Dida Almar’at Fi Aladibayn Al’iisrayiylii Walearabii, (“İsrail ve Arap Edebiyatında Kadına Yönelik Şiddetin Tezahürleri”), Amman: Amjad Yay.

Suğur, S. vd. (2006). Toplumsal Yaşamda Kadın, Gürsel (Y. Oğuz Edt.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.

Şahin, D. (2013). “Cezaevindeki Şiddet Failleri ve Sığınma Evinde Kalan Şiddet Mağdurlarının Şiddete Bakış Açıları ile Suçluluk Utanç Duygularının Değerlendirilmesi.” İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, Sosyal Bilimler Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).

TDK (2025). “Şiddet.” ET: 13.03.2025 https://tdk.gov.tr

WALBY, S. (2020), Patriyarka Kuramı (Çev. H. Osmanağaoğlu) İstanbul: Dipnot Yay.