İnsansız Hava Araçları (İHA) ile Kent Parklarında Kullanıcı Etkinliğinin Belirlenmesi, Isparta Kule Park Örneği

Rabia Demiralay; Ömer K. Örücü

doi:10.53463/8genart.202500386

Yazarlar

Rabia Demiralay Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Isparta/TÜRKİYE
Ömer K. Örücü Süleyman Demirel Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Isparta/TÜRKİYE

DOI:

https://doi.org/10.53463/8genart.202500386

Anahtar Kelimeler:

İnsansız hava aracı- SOPARC- Isparta Kule Park- Kullanıcı Etkinliği

Özet

Bu çalışmada, Isparta kent merkezi Hızırbey Mahallesinde bulunan Kule Park İnsansız Hava Aracı (İHA) teknolojisi aracılığıyla kullanıcı davranışları detaylı bir şekilde gözlemlenmiştir. Katılımcıların yaş, cinsiyet ve fiziksel hareket biçimleri temel alınarak, gerçekleştirdikleri aktiviteler, kullandıkları mekânlar ve zaman geçirme alışkanlıkları analiz edilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, kullanıcı yoğunluğu, mekânsal dağılım, erişilebilirlik düzeyi ve hareketlilik desenleri gibi unsurlar Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) destekli analizlerle değerlendirilmiştir. Bu yaklaşım, geleneksel gözlem yöntemlerine kıyasla daha kapsamlı, sistematik ve objektif sonuçlar sunmaktadır. Araştırma, kullanıcı odaklı mekânsal tasarımların geliştirilmesine, parkların etkin yönetimine ve fiziksel aktiviteyi teşvik eden müdahale stratejilerinin oluşturulmasına katkı sağlamaktadır. Ayrıca, İHA teknolojisinin peyzaj mimarlığı disiplinine entegrasyonu, mesleki uygulamalarda dijital dönüşüm sürecine ivme kazandırarak, bilimsel ve pratik açıdan değerli bir model ortaya koymaktadır.

Referanslar

Akpınar, A., & Cankurt, M. (2015). Türki̇ye’de Ki̇şi̇ Başina Düşen Yeşi̇l Alan Mi̇ktari İle Ölüm Orani Arasindaki̇ İli̇şki̇ni̇n İncelenmesi̇. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(2), 101-107.

Banda, J. A., Wilcox, S., Colabianchi, N., Hooker, S. P., Kaczynski, A. T., & Hussey, J. (2014). The Associations Between Park Environments and Park Use in Southern US Communities. The Journal of Rural Health, 30(4), 369-378.

Bedimo-Rung, A. L., Mowen, A. J., & Cohen, D. A. (2005). The Significance of Parks to Physical Activity and Public Health: A Conceptual Model. American journal of preventive medicine, 28(2), 159-168.

Cohen, D. A., McKenzie, T. L., Sehgal, A., Williamson, S., Golinelli, D., & Lurie, N. (2007). Contribution of Public Parks to Physical Activity. American Journal of Public Health, 97(3), 509-514. https://doi.org/10.2105/ajph.2005.072447

Cohen, D. A., Marsh, T., Williamson, S., Derose, K. P., Martinez, H., Setodji, C., & McKenzie, T. L. (2010). Parks and Physical Activity: Why Are Some Parks Used More Than Others? Preventive medicine, 50, S9-S12.

Cunningham-Myrie, C. A., Royal-Thomas, T. Y., Bailey, A. E., Gustat, J., Theall, K. P., Harrison, J. E., & Reid, M. E. (2019). Use of a Public Park for Physical Activity in the Caribbean: Evidence from a Mixed Methods Study in Jamaica. BMC public health, 19, 1-12.

Endeksa. (2023). Isparta Demografi Verileri [Dataset]. https://www.endeksa.com/tr/analiz/turkiye/isparta/demografi

Floyd, M. F., Spengler, J. O., Maddock, J. E., Gobster, P. H., & Suau, L. J. (2008). Park-Based Physical Activity in Diverse Communities of Two US Cities: An Observational Study. American journal of preventive medicine, 34(4), 299-305.

Isibue, E. W., & Pingel, T. J. (2020). Unmanned Aerial Vehicle Based Measurement of Urban Forests. Urban Forestry & Urban Greening, 48, 126574.

Lee, D.-H., Kil, S.-H., & Lee, S.-B. (2021). A Study on Obtaining Tree Data from Green Spaces in Parks Using Unmanned Aerial Vehicle Images: Focusing on Mureung Park in Chuncheon. Journal of People, Plants, and Environment, 24(4), 441-450.

Lin, B. B., Fuller, R. A., Bush, R., Gaston, K. J., & Shanahan, D. F. (2014). Opportunity or orientation? Who uses urban parks and why. PLoS one, 9(1), e87422.

Lopes, G. T. de A., Urbano, M. R., Hino, A. A. F., & Kanashiro, M. (2021). Evaluating Park Usage Through Public Health Protocols: A Comparative Study. Ambiente Construído, 21, 225-241.

McCormack, G. R., Rock, M., Toohey, A. M., & Hignell, D. (2010). Characteristics of Urban Parks Associated with Park Use and Physical Activity: A Review of Qualitative Research. Health & place, 16(4), 712-726.

McCormack, G. R., Rock, M., Swanson, K., Burton, L., & Massolo, A. (2014). Physical Activity Patterns in Urban Neighbourhood Parks: Insights from a Multiple Case Study. BMC Public Health, 14(1), 962. https://doi.org/10.1186/1471-2458-14-962

McKenzie, T. L., Cohen, D. A., Sehgal, A., Williamson, S., & Golinelli, D. (2006). System for Observing Play and Recreation in Communities (SOPARC): Reliability and Feasibility Measures. Journal of Physical Activity and Health, 3(s1), S208-S222. https://doi.org/10.1123/jpah.3.s1.s208

McKenzie, T. L., & van der Mars, H. (2015). Top 10 Research Questions Related to Assessing Physical Activity and Its Contexts Using Systematic Observation. Research Quarterly for Exercise and Sport, 86(1), 13-29. https://doi.org/10.1080/02701367.2015.991264

Nufusune.come. (2024). Isparta İlçe Nüfus Verileri [Dataset]. https://www.nufusune.com/merkez-ilce-nufusu-isparta#google_vignette

Park, K., & Park, S. (2016). A Preliminary Study on Usability of Unmanned Aerial Vehicles in Observing Park Users-Focused on Urban Parks in Busan. Journal of the Korean Institute of Landscape Architecture, 44(4), 35-44.

Park, K. (2020). Park and Neighborhood Attributes Associated with Park Use: An Observational Study Using Unmanned Aerial Vehicles. Environment and Behavior, 52(5), 518-543.

Quamar, M. M., Al-Ramadan, B., Khan, K., Shafiullah, M., & El Ferik, S. (2023). Advancements and Applications of Drone-Integrated Geographic Information System Technology—A Review. Remote Sensing, 15(20), 5039.

Rung, A. L., Mowen, A. J., Broyles, S. T., & Gustat, J. (2011). The Role of Park Conditions and Features on Park Visitation and Physical Activity. Journal of Physical Activity and Health, 8(s2), S178-S187. https://doi.org/10.1123/jpah.8.s2.s178

Salvo, D., Banda, J. A., Sheats, J. L., Winter, S. J., Lopes Dos Santos, D., & King, A. C. (2017). Impacts of a Temporary Urban Pop-Up Park on Physical Activity and Other Individual- and Community-Level Outcomes. Journal of Urban Health, 94(4), 470-481. https://doi.org/10.1007/s11524-017-0167-9

Ritter, B. A. (2014). Use of Unmanned Aerial Vehicles (UAV) for Urban Tree Inventories.

True, E. M., & Türel, H. S. (2017). PPS (Project for Public Spaces)’nin Mekan Diyagramı Temelinde Kamusal Bir Mekanın Analizi. Journal of Agriculture Faculty of Ege University, 54(3), 319-326.

Whiting, J. W., Larson, L. R., & Green, G. T. (2012). Monitoring Visitation in Georgia State Parks Using the System for Observing Play and Recreation in Communities (SOPARC). Journal of Park and Recreation Administration, 30(4), 21-37.