Bauman'ın Sosyolojisi ve Bazı Temel Kavramları

Sevgi Tiryaki; Ümit Akca

doi:10.53463/8genart.202200141

Yazarlar

Sevgi Tiryaki Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü https://orcid.org/0000-0003-3040-5183
Ümit Akca Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü https://orcid.org/0000-0002-8986-5873

DOI:

https://doi.org/10.53463/8genart.202200141

Anahtar Kelimeler:

Holocaust- Modernlik- Postmodernlik- Yabancı- Zygmunt Bauman

Özet

Çağdaş sosyologların önde gelen isimlerinden biri olan Zygmunt Bauman, aynı zamanda yirminci yüzyılın ilk çeyreğinin sonunda Polonya’da doğan bir Yahudi olarak, dünya siyasi tarihinin önemli bir kısmını yaşamış bir isimdir. Hem yaşadığı yüzyıl için, hem de yirmi birinci yüzyıl sosyal bilimleri için önemli bir düşünürdür. Bauman postmodernliğin, ''özgün planını gerçekleştiremeyen modernlik'' şeklinde yorumlanabileceği fikrinden yola çıkarak, sosyolojisini bu fikirle temellendirmiştir. Bauman, modern aklın toplumları düzenleme ve sınıflandırma çabasının, ırkçılığa ve kültürel asimilasyona neden olduğu kanısındadır. Bauman’a göre bu çabayı gösterenler, siyasi yönetim ile entelektüellerdir. Bauman bu eleştirileri ile modernitenin krizde olduğunu ilan eder. Çalışmalarının çoğunluğunda bu modernlik eleştirilerinden yola çıkan Bauman'ın görüşleri, postmodern anlayışa uzanmaktadır. Bauman, çalışmalarında açık bir şekilde modernlik - postmodernlik kıyaslaması sunmamaktadır fakat günün anlayışının, modern anlayışla aynı olmadığını belirtmesi bu ayrımların fark edilmesine imkân vermektedir. Ayrıca modernlik, müphemlik, modern soykırım ve yabancılık olguları da kitaplarında önemli bir yer tutmaktadır. Bauman'ın detaylı bir şekilde analiz ettiği bu kavramlara ve olgulara çalışma kapsamında yer verilmektedir.

Bauman’ın eserleri ve kendisiyle ilgili yazılan makaleler, bu çalışmanın ana kaynağını oluşturmaktadır. Ayrıca bu çalışmada, eserlerinin çoğu Türkçeye kazandırılmış olan Bauman’ın sosyoloji anlayışının ana kuramsal ve kavramsal çerçevesini ortaya koymak amaçlanmaktadır

Referanslar

Armağan, M., (1995), Gelenek ve Modernlik Arasında, İstanbul, İnsan Yayınları.

Aydın, M., (2014), Moderniteye Dışarıdan Bakmak, 2. Baskı, İstanbul, Açılım Kitap.

Başer, D., (2013), Dayatılan Düzenlerden Deneyimlenen Belirsizliklere: Ajanlar ve Araçlar, Kara, Z., (der.), Bauman Sosyolojisi (ss. 11-140) içinde, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z., (1998), Postmodern Etik, Çev: A. Türker, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z., (2000a), Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri, Çev: Nurgül Demirdöven, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z., (2000b), Siyaset Arayışı, Çev: Tuncay Birkan, İstanbul, Metis Yayınları.

Bauman, Z., (2003a), Modernlik ve Müphemlik, Çev: İsmail Türkmen, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z., (2003b), Yasa Koyucular ve Yorumcular, Çev: Kemal Atakay, İstanbul, Metis Yayınları.

Bauman, Z., (2005), Bireyselleşmiş Toplum, Çev: Yavuz Alogan, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z., (2007), Modernite ve Holokost, Çev: Süha Sertabiboğlu, İstanbul, Versus Kitap.

Bauman, Z., (2013), Sosyolojik Düşünmek, Çev: Abdullah Yılmaz, İstanbul, Ayrıntı Yayıncılık.

Bauman, Z., (2015), Akışkan Modern Dünyada Kültür, Çev: İhsan Çapcıoğlu ve Fatih Ömek, Ankara, Atıf Yayınları.

Bauman, Z., (2017), Kimlik, Çev: Mesut Hazır, Ankara, Heretik Yayınları.

Bauman, Z., (2018), Modernite, Kapitalizm, Sosyalizm Küresel Çağda Sosyal Eşitsizlik 3. Baskı, İstanbul, Say Yayınları.

Bauman, Z., (2019), Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları, Çev: İsmail Türkmen, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z, & Tester, K., (2017), Zymunt Bauman ile Söyleşiler, Çev: Mesut Hazır, Ankara, Heretik Yayınları.

Best, S., & Kellner, D., (2011), Postmodern Teori, Çev: Mehmet Küçük, 2. Baskı, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Comte, A., (2001), Pozitif Felsefe Kursları, Çev: Erkan Ataçay, İstanbul, Sosyal Yayınları.

Fontette, F. D., (1991), Irkçılık, Çev: Haldun Karyol, İstanbul, İletişim Yayınları.

Fukuyama, F., (1993), Tarihin Sonu mu?, Çev: Yusuf Kaplan, Kayseri, Rey Yayınları.

Gelekçi, C., (2011), Zygmunt Bauman: Modernlik ve Postmodernlik, Görgün B., Suğur, A.,(Eds.), Çağdaş Sosyoloji Kuramları (ss. 76-97) içinde, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Giddens, A., (2012), Modernliğin Sonuçları, Çev: Ersin Kuşdil, 5. Baskı, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Giddens, A., (2008), Sosyoloji, yayıma hazırlayan: Cemal Güzel, İstanbul, Kırmızı Yayınevi.

Göktolga, O., (2013), Modernliğin Büyük Günahı: Holocaust, Kara, Z., (der.), Bauman Sosyolojisi, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Haccac, A., (2018), Seküler Aklın Haritası, Çev: Selim Sezer, İstanbul, Mahya Yayıncılık.

Karadeniz, S., (2013), Sosyolojiye Meydan Okuma: Hermeneutik Sosyoloji, Kara, Z., (der.), Bauman Sosyolojisi (ss. 39-58) içinde, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.

Küçük, M., (2000), Entelektüellerin Tehlikeli Oyuncağı: Postmodern, Modernite Versus Postmodernite, Ankara, Vadi Yayınları.

Özselçuk S.,ve Anık, C., (2017), Zygmunt Bauman Sosyolojisinde “Yabancı” Sosyal Tipinin İletişimsel Boyutu: Sosyolojik Düşünmede “Sorumluluk” ve “Hoşgörü”, Epokhé, Sosyal Bilimler Dergisi, ss. 115-128.

Spencer, L., (2006), Postmodernizm, Modernite ve Muhalefet Geleneği, Stuart, S., (Ed.), Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü (ss.183-195) içinde, Çev: Mukadder Erkan ve Ali Utku, Ankara, Ebabil Yayıncılık.

Touraine, A., (2018), Modernliğin Eleştirisi, Çev: H. Uğur Tanrıöver, 11. Baskı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.

Tüzer, A., (2005), Postmodernizmin Din Adına Düşündürdükleri, Düşünen Siyaset Düşünce Dergisi, 21, Ankara, Lotus Yayınları.