Geleneksel Konutlarda Eski Mekân-Yeni İşlev Uygunluğunun Değerlendirilmesi: Mehmet Efendi Konağı Örneği
DOI:
https://doi.org/10.53463/inda.2021vol1iss2pp3-20Anahtar Kelimeler:
Yeniden işlevlendirme- işlevsel uygunluk- geleneksel konutÖzet
Bulundukları dönemin izlerini taşıyan geleneksel konutlar, var oldukları toplumun kültürel özlerini yansıtan sivil mimari örnekleridir. Fakat toplumun sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik değerlerinin değişime uğraması, kültürel kimlik ve yaşam koşullarını da değiştirmiş; bireylerin konutlardan beklentilerini farklılaştırmış ve mevcut konutlar yeni gereksinimleri karşılayamaz duruma gelmiştir. Bu yapıların pasif bir koruma anlayışı ile yok olması yerine, yeniden işlev verilerek sürdürülebilirliği sağlanabilmektedir. Yeni işlevin uygunluğunun belirlenmesinde ise yapının çevre ve mekânla olan ilişkisi önemli bir rol üstlenmektedir. Çalışma kapsamında yeniden işlevlendirme; eski mekân-yeni işlevin uygunluğuna bağlı olarak Mehmet Efendi Konağı özelinde “mekânsal açıdan işlevsel uygunluk” ve “çevresel açıdan işlevsel uygunluk” olarak iki başlıkta değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda yapı, mekânsal ve çevresel açıdan belirlenen kriterler doğrultusunda eski mekân ve yeni işlev ilişkisi bakımdan uygun bulunmuştur.
İndirmeler
Referanslar
Ahunbay, Z. (2009). Tarihi çevre koruma ve restorasyon. İstanbul: Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları.
Aksoya, E. ve Aydın, D. (2015, Mayıs). Mimaride yeniden kullanım: sürdürülebilirlik bağlamında Raziye Takkalı Evinin yeniden kullanımı için mekânsal analizler. 2nd International Sustainable Buildings Symposium sunulan bildiri, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Aydın, D. ve Yaldız, E. (2010). Yeniden kullanıma adaptasyonda bina performansının kullanıcılar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27(1), 1-22. Erişim adresi: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2010/cilt27/sayi_1/1-22.pdf
Büyükarslan, B. ve Güney, E. D. (2013). Endüstriyel miras yapılarının yeniden işlevlendirilme süreci ve İstanbul Tuz Ambarı örneği. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6(2), 31-57. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/43827
Cantacuzino, S. (1989). Re-achitecture; old buildings/new uses. New York: Abbeville Press.
Dedeoğlu, E. F. (2019). Yeniden işlevlendirilen kilise yapılarında iç mekân müdahalelerine yönelik analizler: Sivrihisar Ermeni Kilisesi örneği. Sanat ve Tasarım Dergisi, (23), 77-103. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/737465
Demirbağ, U. (2021). İç Anadolu Bölgesi geleneksel konutları arasında Çankırı geleneksel konutlarının yeri (Doktora tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Dikmen, Ç. B. (2017, Kasım). Geleneksel konutların yeniden işlevlendirilerek kullanımı: Yozgat örneği. Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumunda sunulan bildiri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. Erişim adresi: https://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/17954_17_10.pdf
Douglas, J. (2002). Building adaptation. Heriot Watt University-Edinburg: Reed Educational and Professional Publishing.
Dyllıck, T. ve Hockerts, K. (2002). Beyond the business case for corporate government. Department of Environment and Heritage, Printed By Prion, Australia.
Elsorady, D.A. (2014). Assessment of the compatibility of new uses for heritage buildings: the example of Alexandria National Museum, Alexandria, Egypt. Journal of Cultural Heritage, 15(5), 511-521. Erişim adresi: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1296207413002094?via%3Dihub
Ertaş, B. S. ve Bekar, İ. (2020). Functional performance after re-use in traditional houses. Christov vd. (Ed.), Advances in scientific research: engineering and architecture (s. 418-428) içinde. St. Sofia: Klıment Ohrıdskı Unıversıty Press.
Gazi, A. ve Boduroğlu, E. (2015). İşlev değişikliğinin tarihi yapılar üzerine etkileri: “Alsancak Levanten Evleri örneği”. Megaron, 10(1), 57-69. Erişim adresi: https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON_10_1_57_69.pdf
Gültekin, N. (2007). Geleneksel Konut Dokusunda Kullanım Sürecinin Değerlendirilmesi-Beypazarı Örneği. Gazi Üniveristesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3), 261-272. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/75610
Hersek C. M. (1990). Alaçatı kasabasında koruma ve sağlıklaştırma. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih, Coğrafya Fakültesi Dergisi, 34 (1-2), 395-404. Erişim adresi: http://dtcfdergisi.ankara.edu.tr/index.php/dtcf
Kalman, H. (2004). Adaptive re-use: learning from Vancouver. The Conservation of Urban Heritage: Macao Vision, 179.
Kuban, D. (2000). Tarihi çevre korumanın mimarlık boyutu kuram ve uygulama. İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
Kutlu, İ. ve Ergün, R. (2021). Tarihi yapılarda yeniden işlevlendirme süreçlerine sistematik bir yaklaşım; Atik Valide Külliyesi örneği. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (25), 172-184.
Kültür Bakanlığı (1990). Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Mevzuatı, Ankara.
Mesutoğlu, Z. (1995). U. Tanyeli ile söyleşi. Arredamento Dekorasyon, 74, 64-69.
Özgüven, S. (1994) Tarih-kültür varlıkları, eski yapıların korunması, yeniden kullanımı ve turizm açısından önemi, özgün bir örnek Soğukçeşme Sokağı ve evleri (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Rapoport, A. (1969). House form and culture. NJ: Prentice-Hall.
Saka Akın, E., Ertürk, S. ve Özen H. (Nisan, 2013). Geleneksel Akçaabat Evleri’nin miras değeri. Dünden Bugüne Akçaabat Sempozyumunda sunulan bildiri, 445-460.
Sinan, S. (2011). Tarihi binaların işlev değişiminin Yıldız Sarayı Müzesi örneği üzerinden değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Tanrısever, C., Saraç, Ö. ve Aydoğdu A. (2016). Yeniden işlevlendirilen tarihi yapıların sürdürülebilirliği. Akademik Bakış Dergisi, 54, 1068-1082. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/319059119_Yeniden_Islevlendirilen_Tarihi_Yapilarin_Surdurulebilirligi
Urak, G. (2002). Kullanımda değerlendirme: Ankara Kaleiçi restorasyon/işlevsel dönüşüm uygulamaları ve Ankara halkı. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(1), 45-62.
Yaldız, E. (2013). Anıtsal yapıların kullanım sürecinde değerlendirilmesine yönelik bir model önerisi (Doktora tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Yıldız, N. (2020). Geleneksel konutta yeniden kullanım kavramının mekânsal açıdan incelenmesi: Zeynep Onbaşı Evi. Online Journal of Art and Design, 8(4), 175-187. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/profile/Neslihan_Yildiz2/publication/348339246_Geleneksel_Konutta_Yeniden_Kullanim_Kavraminin_Mekânsal_Acidan_Incelenmesi_Zeynep_Onbasi_Evi
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2021 Sekizgen Academy
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.
