Eko-kentleşme İlkeleri Kapsamında ‘‘LEED, BREEAM ve YeS-TR’’ Değerlendirme Araçlarının Karşılaştırılması

Aslı İlayda Koçak; Mehmet Topay

doi:10.53463/ecopers.20220115

Yazarlar

Aslı İlayda Koçak Suleyman Demirel University, Graduate School of Aplied Science, Department of Landscape Architecture Isparta/TURKIYE https://orcid.org/0000-0001-5829-2403
Mehmet Topay Süleyman Demirel Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Isparta/TÜRKİYE https://orcid.org/0000-0002-3897-1756

DOI:

https://doi.org/10.53463/ecopers.20220115

Anahtar Kelimeler:

Kentsel sürdürülebilirlik- LEED Cities and Communities- BREEAM Communities- YeS-TR

Özet

Kentlerdeki refah ve iş imkânlarının artışı tüm dünyada kırdan kente göç hareketine neden olmuştur. Yaşanılan göçler doğrultusunda kentler %170’lik bir büyüme oranına erişmiştir ve kentlerde sürdürülebilirlik kavramının zorunluluğunun kabul edilmesine neden olmuştur. Kentlerdeki sürdürülebilirliğin belirli düzen içerisinde olması, belgelenmesi, zaman içerisindeki değişimlerinin gözlenmesi ve teşviki açısından kentsel sürdürülebilirlik araçları geliştirilmiştir. Bu çalışma kapsamında dünyada en çok kabul gören sürdürülebilirlik değerlendirme araçları olan LEED Cities and Communities, BREEAM Communities ve ülkemizde geliştirilen YeS-TR’nin kentsel sürdürülebilirlik standartları kapsamında kıyaslamasını yaparak üstün ve zayıf yönlerini değerlendirilmiştir.

Referanslar

Ali-Toudert, F., Ji, L., Fährmann, L., Czempik, S. (2020). Comprehensive assessment method for sustainable urban development (CAMSUD)-a new multi-criteria system for planning, evaluation and decision-making. Progress in Planning, 140, 100430,1-36. https://doi.org/10.1016/j.progress.2019.03.001

Başdil Güneş, S. (2017). Türkiye'deki Leed Ve Breeam Yeşil Bina Sertifikasına Sahip Binaların Analizi. Haliç Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 89s, İstanbul.

Benson, E. M., Bereitschaft, B. (2020). Are LEED-ND developments catalysts of neighborhood gentrification?. International Journal of Urban Sustainable Development, 12(1), 73-88. https://doi.org/10.1080/19463138.2019.1658588

Boyle, L., Michell, K., & Viruly, F. (2018). A critique of the application of neighborhood sustainability assessment tools in urban regeneration. Sustainability, 10(4), 1005. https://doi.org/10.3390/su10041005

BRE, (2017). Breeam Communities Tecnical Manual SD202-1.2:2012

.

Brown, J. (2019). Development of a Site Plan for the Westgate Central Village Inspired by LEED-ND. California State Polytechnic University, Yüksek Lisans Tezi, 91s, Kaliforniya.

Cease, B., Kim, H., Kim, D., Ko, Y., Cappel, C. (2019). Barriers and incentives for sustainable urban development: An analysis of the adoption of LEED-ND projects. Journal of environmental management, 244, 304-312. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2019.04.020

Criterion Planners, (2014). A Global Survey of Urban Sustainability Rating Tools. Erişim Tarihi: 10.12.2021.http://crit.com/wpccontent/uploads/2014/11/criterion_planners_sustainability_ratings_tool.pdf.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2017). Yeşil Sertifika Yerleşme Değerlendirme Kılavuzu.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2021). Erişim Tarihi: 05.01.2021. https://kentges.csb.gov.tr/kentges-strateji-belgesi-i-7120.

Çillioğlu Karademir, A., Dağ, A. (2021). Sürdürülebilirlik Uygulaması Olarak Yeşil Bina ve LEED Sertifikasyonu Üzerine Türkiye’de İnşaat Sektöründe Bir Çalışma. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 2021: 63-83.

Çoban, G. (2019). Bursa, Yiğitler Kentsel Dönüşüm Projesinin Breeam Communıtıes Sürdürülebilirlik Değerlendirme Aracı Bağlamında İncelenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 206s, Bursa.

Ergönül, S., Olgun, İ., Tekin, Ç., .Papatya Seçkin, N. (2019). Mahalle Ölçeğinde Sürdürülebilir Değerlendirme Sistemi Geliştirilmesi. TÜBİTAK MAG, 260s, Proje No: 216M027, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.

Gargiulo, C., Sforza, A., Sterle, C., Zucaro, F. (2018). An optimization model fitting the neighborhood sustainability assessment tools. Sustainability, 10(10), 3365, 1-16. https://doi.org/10.3390/su10103365

Goodwin, K., Wiedmann, T., Chen, G., & Teh, S. H. (2021). Benchmarking urban performance against absolute measures of sustainability–A review. Journal of Cleaner Production, 128020. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.128020

Kılınçarslan, Ş., Şimşek, Y., Uygun, E., Akoğlu, M., Cesur, B., Tufan, M. Z., Turan, U. (2019). Sürdürülebilir Yapı Malzemeleri Açısından Bina Sertifikasyon Sistemlerinin İncelenmesi. Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi, 3(1), 1-14.

Lee, J., Park, J., & Schuetze, T. (2015). Comparative Analysis of Leed-nd & Dgnb-ud Rating System. In Proceedings of the 8th Conference of the International Forum on Urbanism, Incheon, 22-24. https://doi.org/10.3390/ifou-C004

Lucianto, A. E., Hasibuan, H. S., Herdiansyah, H. (2020). Comparative assessment the subsidized housing using LEED, BREEAM and Greenship Neigborhood (Case study: Parung Panjang, West Java, Indonesia). In E3S Web of Conferences (Vol. 211). EDP Sciences. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202021101031

McCormick, K., Anderberg, S., Coenen, L., & Neij, L. (2013). Advancing sustainable urban transformation. Journal of cleaner production, 50, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.01.003

Mimarlar Odası, (2021). Avrupa Kentli Hakları Deklerasyonu. Erişim Tarihi: 02.01.2022. http://www.mimarlarodasiankara.org/?id=964

Naji, S. M. (2019). Towards an Integrated Approach to Address Social Adaptation in Sustainability Neighbourhoods: The Potential of Governance and Community Indicators in BREEAM Communities. Cardiff University, Doktora Tezi, 354s, Cardiff.

Orhan, İ.H.., Kaya, L.G. (2016). LEED Belgeli Yeşil Binalar ve İç Mekan Kalitesinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(Özel Sayı 1): 18-28.

Özaydın, E., Baz, İ. (2021). Yeşil Bina Konseptinin Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Ele Alınması. Journal of Technology and Applied Sciences 3(2), 203-215.

Pınarcıoğlu, N. Ş., Kanbak, A. (2020). Sürdürülebilir Kent Modelleri. http://www.ijopec.co.uk/wp-content/uploads/2021/01/2020_25.pdf

Reith, A., Orova, M. (2015). Do green neighbourhood ratings cover sustainability?. Ecological Indicators, 48, 660-672. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2014.09.005

Sharifi, A., Dawodu, A., Cheshmehzangi, A. (2021). Neighborhood sustainability assessment tools: A review of success factors. Journal of Cleaner Production, 125912. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.125912

Sharifi, A., Murayama, A. (2013). A critical review of seven selected neighborhood sustainability assessment tools. Environmental impact assessment review, 38, 73-87. https://doi.org/10.1016/j.eiar.2012.06.006

Sharifi, A., Murayama, A. (2015). Viability of using global standards for neighbourhood sustainability assessment: Insights from a comparative case study. Journal of Environmental Planning and Management, 58(1), 1-23. https://doi.org/10.1080/09640568.2013.866077

Sharifi, A. (2013). Sustainability At The Neighborhood Level: Assessment Tools And The Pursuit Of Sustainability. Nagoya Unıverstiy. Doktora Tezi, 218s, Nagoya.

Sjöholm, P. (2013). Water strategies for Swedish sustainable urban planning: A comparison between certification systems and urban water research. Uppsala University. Lisans Tezi, 68s, Uppsala.

Smith, R. M. (2015). Planning for urban sustainability: The geography of LEED®–Neighborhood Development™(LEED®–ND™) projects in the United States. International Journal of Urban Sustainable Development, 7(1), 15-32. https://doi.org/10.1080/19463138.2014.971802

Sullivan, L. J. (2020). An Actor Network Theory Analysis of BREEAM Communities. University College London, Doktora Tezi, 263s, Londra.

Unıted Nations, (2018). The Sustainable Development Goals Report. Erişim Tarihi: 20.11.2021. https://unstats.un.org/sdgs/files/report/2018/TheSustainableDevelopmentGoalsReport2018-EN.pdf.

USGBC, (2021). LEED v4.1 Cıtıes And Communıtıes: Plan And Desıgn.

Ürük, Z. F., Külünkoğlu İslamoğlu, A. K. (2019). Breeam, Leed Ve Dgnb Yeşil Bina Sertifikasyon Sistemlerinin Standart Bir Konutta Karşılaştırılması. Avrupa Bilim Ve Teknoloji Dergisi, (15), 143-154. https://doi.org/10.31590/ejosat.512291

Venou, A. (2014). Investigation of the “BREEAM Communities” tool with respect to urban design. Kunglıga Teknıska Högskolan, Yüksek Lisans Tezi, 88s, Stockholm.

Yıldız, S., Yılmaz, M., Kıvrak, S., Aslan, G., Gültekin, A. B. (2015). Mahalle Sürdürülebilirlik Değerlendirme Sistemlerine Yönelik Bir İnceleme Çalışması, 1.Uluslararası Mühendislik Mimarlık ve Tasarım Kongresi, 13-14.Kasım.2015, Kocaeli, 1-20.

Yoder, J. M. (2017). A Shortfall In Sustaınabılıty: The Absence Of Hıstorıc Preservatıon In Green-Ratıng Systems. University of Florida. Yüksek Lisans Tezi, 90s, Florida.

Zhang, Q., Yung, E. H. K., Chan, E. H. W. (2020). Comparison of perceived sustainability among different neighbourhoods in transitional China: The case of Chengdu. Habitat international, 103, 102204, 1-18. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2020.102204