İmparatorluk İmgesi Olarak Politik Peyzajda Ankyra Roma ve Augustus Tapınağı
DOI:
https://doi.org/10.53463/splandes.202300165Anahtar Kelimeler:
Roma ve Augustus Tapınağı- Ankyra- Politik Peyzaj- Coğrafi Bilgi Sistemleri- Görünürlük AnaliziÖzet
Politik peyzajlar devingendir, siyasi otorite tarafından meşruiyet alanı yaratmada sürekli dönüşür, fiziksel alan anıtlar aracılığıya yeniden inşa edilir ve tasarlanır. Augustus’un yeni kurduğu yönetsel düzenin bir yansıması olarak Ankyra’daki Roma ve Augustus Tapınağı, Galatia Eyaleti yönetim merkezi için emperyal gücün mimariyi politik mesaj aktarımında kullanmasına dönük tartışmada iyi bir örnek teşkil etmektedir. Tapınak, sadece imparatorluk fikrinin bir tezahürü olarak yükselmez aynı zamanda peyzajın bir unsuru olarak yerini alır. Ankyra Roma ve Augustus Tapınağı, ev sahipliği yaptığı yazıtın dikkat çekmesinden bu yana bir çok araştırmaya konu olmuş, tarihi, epigrafisi, mimarisi ve arkeolojisi bağlamında detaylıca irdelenmiş bir yapıdır. Bu çalışma, Galatia Bölgesi’nin bir Roma eyaletine dönüşmesiyle birlikte inşa edilmiş olan tapınağa, yeni yönetsel düzenin temsiliyetini ortaya koyma amacıyla politik peyzaj bağlamından bakmaya çalışmaktadır. Egemen gücü sembolize etmesinde tapınak, bu çalışmada içinde bulunduğu peyzajın sürekliliğinde, mekan üretimi ve görünürlük perspektifinde değerlendirilmektedir. Bu bağlamda Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin mekansal analiz uygulamalarından biri olan görünürlük analizi ile ele alınmaktadır.
İndirmeler
Referanslar
AKURGAL, E. (1994) Augustus Tapınağı ve Yazıtlar Kraliçesi, Ankara Ankara, der. E. Batur, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul; 33-50.
ALANYALI-ARAL, E. (2017) Ankara Kentinde Frig Dönemi İzleri: Frig Tümülüsleri Üzerine Bir Araştırma, TÜBA-KED (15) 21-43.
ARIK, R.O. (1934) Karalar Hafriyatı, Türk Tarih Arkeoloji Etnografya Dergisi (2) 102-167.
BENNETT, J. (2019) The Annexation of Galatia Reviewed, Adalya (22) 223-257.
BOGDANOVIĆ, J., CHRISTIE, J. J., GUZMAN, E. (2016) Ontological Relations and the Spatial Politics of Capital Cities, Political Landscapes of Capital Cities, eds. J. J. Christie, J. Bogdanović, E. Guzman, Boulder: University Press of Colorado, Boulder; 377-390.
BOYANA, H. (2012) Antik Dönemde Ankara Tanrıları ve Kültleri, Tarihte Ankara Uluslararası Sempozyumu, 25-26 Ekim 2011, der. Y. Kurt, Ankara; 557-575.
DÜRÜŞKEN, Ç. (2007) Caesar Augustus, Monumentum Ancyranum, Ankara Anıtı, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
CARSTENS, A. M. (2016) Tumuli as Power Political Statements. On Tumuli in Cyprus in an East Mediterranean and Anatolian Context, Tumulus as Sema. Space, Politics, Culture and Religion in the First Millenium BC, eds. U. Kelp, O. Henry, De Gruyter. Berlin-Boston; 43-53.
COOLEY, A. E. (2009) Res Gestae Divi Augusti: Text, Translation, and Commentary, Cambridge.
COŞKUN, A. (2012) Intercultural Anthroponomy in Hellenistic and Roman Galatia, Gephyra (9) 51-68.
COŞKUN, A. (2014) Neue Forschungen zum Kaiserkult in Galatien. Edition der Priester-Inschriften des Ankyraner Sebasteions (OGIS 533 = Bosch 51) und Revision der Frühen Provinzialgeschichte, Der Beitrag Kleinasiens zur Kultur- und Geistesgeschichte der griechisch-römischen Antike, Akten des Internationalen Kolloquiums, Wien, 3 –5 November 2010, ed. J. Fischer, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. Wien; 35-73.
COŞKUN, A. (2021) Galat Krallıkları, Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Anadolu: Krallar, İmparatorlar, Kent Devletleri, der. O. Tekin, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul; 124-143.
CUNLIFFE, B. (2018) The Ancient Celts. Second Edition, Oxford University Press, UK
DARBYSHIRE, G., MITCHELL, S., VARDAR, L. (2000) The Galatian Settlement in Asia Minor, Anatolian Studies (50) 75-97.
DAVID, B., THOMAS, J. (2016) Landscape Archaeology: Introduction. B. David, J. Thomas (Eds.), Handbook of Landscape Archaeology (World Archaeological Congress Research Handbooks in Archaeology), Routledge, New York; 27-43.
FOUCAULT, M. (2007) Questions of Geography, Space, Knowledge and Power in Foucault and Geography, eds. J. W. Crampton, S. Elden, Ashgate; 173-184.
GÖRKAY, K., MITCHELL, S. (2011) Augustus ve Roma Tapınağı, Roma Dönemi’nde Ankyra, der. M. Kadıoğlu, K. Görkay, S. Mitchell, Yapı Kredi Yayınları, Ankara; 79-98.
GÜLTEKIN, N., CANBOLAT, A. N. (2019) To Maintain the Historical Sacred Spaces: Ankara – Hacı Bayram District, Gazi University Journal of Science Part B (7/2) 257-267.
GÜVEN, S. (1994) Res Gestae Divi Augusti Yazıtı ve Ankara’nın Roma Dünyasındaki Yeri, Ankara Ankara, der. E. Batur, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul; 51-61.
GÜVEN, S. (1998) Displaying the Res Gestae of Augustus: A Monument of Imperial Image for All, Journal of the Architectural Historians (57/1) 30-45.
GÜVEN, S. (2001) Bir Roma Eyaletinin Evrim Sürecinde Galatia ve Ancyra, Tarih İçinde Ankara II, Aralık 1998 Seminer Bildirileri, der. Y. Yavuz, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara; 109-122.
GÜVEN, S. (2019). Monumentum Ancyranum Yazının Anıtı/Mimarlığın Yazısı, İnci Aslanoğlu için Bir Mimarlık Tarihi Dizimi, der. T.E. Altan, S. Enginsoy Ekinci, Kalkan Yayıncılık, Ankara; 1-5.
ISAAC, B. (2017) Core–Periphery Notions. Empire and Ideology in the Graeco-Roman World: Selected Papers, Cambridge University Press, Cambridge; 99-121.
JACOBS II, P. W., CONLIN, D. A. (2015) Campus Martius, The Field of Mars in the Life of Ancient Rome, Cambridge University Press, Cambridge.
JONES, H. L. (1917) Strabo, Geography, Books 10-12, Loeb Classical Library 49, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.
JONES, W. H. S. (1918) Pausanias, Description of Greece, Volume I: Books 1-2 (Attica and Corinth), Loeb Classical Library 93, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.
KADIOĞLU, M., GÖRKAY, K. (2011) Kent Planı Gelişimi, Roma Dönemi’nde Ankyra, der. M. Kadıoğlu, K. Görkay, S. Mitchell, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul; 243-252.
KORTANOĞLU, E. (2015) Yunan Tapınağı Olarak İsimlendirilmiş Yapının Temel Doğasına Yüklenmiş Anlam/lar, Colloquium Anatolicum (14) 83-101.
KRENCKER, M., SCHEDE, D. (1936) Der Tempel in Ankara, (Archaologisches Institut des Deuschen Reiches, Denkmaler Antiker Architektur, Band 3), Berlino-Lipsia.
LEFEBVRE, H. (1974) La production de l'espace, Mekanın Üretimi, çev. I. Ergüden (2019) 6. Baskı. Sel Yayıncılık, İstanbul.
LLOBERA, M. (2003) Extending GIS-based Visual Analysis: the Concept of Visualscapes, International Journal of Geographical Information Science (17/1) 25-48.
MAGIE, D. (1950) Roman Rule in Asia Minor to the End of the Third Century after Christ, Vols. I, II. Princeton University Press.
MAKRİDİ, Th. (1926) Ankara’daki Âsâr-ı Atîka ve Mebâni-i kadime hakkında rapor, Maarif Vekâleti Mecmuası (7) 58-67.
MITCHELL, S. (1993) Anatolia, Land Men and Gods in Asia Minor, Vol. I: the Celts in Anatolia and the Impact of Roman Rule, Oxford.
MITCHELL, S. (2011) Askeri Kültür, Roma Dönemi’nde Ankyra, der. M. Kadıoğlu, K. Görkay, S. Mitchell, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul; 57-68.
O' SULLIVAN, D., UNWIN, D. (2003) Geographic Information Analysis, Wiley, Hoboken, NJ.
ÖZÇAKIR, Ö., BILGIN ALTINÖZ, G., MIGNOSA, A. (2017) The Impact of Politics and Ideology on the Transformation of Heritage Values: Hacı Bayram District in Ankara, Turkey, Intangibility Matters: International Conference on the values of tangible heritage 29-30 May 2017 LNEC, eds. M. Menezes, D. Rodrigues Costa, J. Delgado Rodrigues, Lisbon; 241-252.
ÖZGÜÇ, T. (1946) Anadolu’da Arkeoloji Araştırmaları I, Belleten (10/40) 557-597.
RICHARDSON, J. S (1991) Imperium Romanum: Empire and the Language of Power, The Journal of Roman Studies (81) 1-9.
ROLFE, J. C. (1914) Suetonius, Lives of the Caesars, Volume 1: Julius, Augustus, Tiberius, Gaius, Caligula, introduction by K. R. Bradley, Cambridge.
SERIN, U. (2018) Ankara and the Temple of Rome and Augustus in the Late Antique, Byzantine and Turkish Periods, eds. P. Botteri, V. Veronesi, S. Ravalico, Progetto Ancyra. Il tempio di Augusto e Roma ad Ankara, Edizioni Università di Trieste, Trieste; 335-377.
SMITH, A. T. (2003) The Political Landscape: Constellations of Authority in Early Complex Polities, University of California Press, Berkeley.
TEMIZSOY, İ., ARSLAN, M., AKALIN, M., METIN, M. (1996) Ulus Kazısı 1995, Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1995 Yıllığı, Kültür Bakanlığı Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara; 17-33.
THOMPSON, R. C. (1910) A Journey by Some Unmapped Routes in the Western Hittite Country between Angora and Ereğli, Proceedings of the Society of Biblical Archaeology Fourth Meeting, June 8th, 1910, London; 181-191.
UZUNARSLAN, A. (2021) Roma İmparatorluk Dönemi’nde Ankyra’da Agonistik Festivaller, Asırlık Çınar Anadolu Medeniyetleri Müzesi 100 Yaşında, der. Y. Kıraç, U. Alagöz, Z. F. Taşkıran, A. Alpagut, Ankara; 315-342.
WHEATLEY, D., GILLINGS, M. (2002) Spatial Technology and Archaeology: The Archaeological Applications of GIS, Routledge, London.
WOOD, S. (2003) Urban Imagery and Visual Narrative: The Campus Martius in the Age of Augustus. The School of Historical Studies Postgraduate Forum e-Journal, Edition Two.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Sekizgen Academy
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
