Antalya Kentinde İşitsel Peyzajın Kullanıcılar Üzerine Etkisi

Ülkü Ceren ARSLAN; Ömer K.  ÖRÜCÜ

doi:10.53463/ecopers.20210093

Yazarlar

Ülkü Ceren ARSLAN Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Isparta/TÜRKİYE https://orcid.org/0000-0001-5997-2865
Ömer K. ÖRÜCÜ Süleyman Demirel Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Isparta/TÜRKİYE https://orcid.org/0000-0002-2162-7553

DOI:

https://doi.org/10.53463/ecopers.20210093

Anahtar Kelimeler:

İşitsel peyzaj- işitsel peyzaj kalitesi- işitsel algı- akustik ekoloji

Özet

Bu çalışma ile Antalya kenti içerisinde bulunan ve yoğun kullanıma sahip rekreasyonel alanlar gözlemlenerek, işitsel peyzajın kullanıcılar üzerindeki etkileri ortaya konmuştur. Bu amaçla; Antalya geneline yönelik anket çalışması, Antalya kent merkezinde bulunan 4 rekreatif alanda
(Cumhuriyet Meydanı, Konyaaltı sahil yolu, Kaleiçi Yat Limanı, Karaalioğlu Parkı) ses basınç seviyesi ölçümleri ve ses yürüyüşleri yapılıştır. Anket çalışması 394 kişiyle tamamlanmıştır. Seçilen 4 alanda ölçümler yapılmış ve alanların ses basınç seviyelerinin 61-70 dB. arasında değiştiği görülmüştür. Konyaaltı sahil yolunun en gürültülü, Karaalioğlu Parkı’nın ise en sessiz alan olduğu görülmüştür. Ses seviyesinin yüksek ölçüldüğü alanlarda en önemli etkenin trafik sesi olduğu ortaya çıkmıştır. Kullanıcıların görsel beklentilerinin yanında işitsel beklentilerinin de göz önünde bulundurularak yapılacak planlama ve tasarım çalışmalarına ihtiyaç duyulduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Referanslar

AKTM. (2018). Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü-Turizm. Erişim tarihi 25 Şubat 2018, web adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-175437/turizm.html

Brown, A., ve Muhar, A. (2004). An approach to the acoustic design of outdoor space. Journal of Environmental planning and Management, 47(6), 827-842.

Cain, R., Jennings, P., Adams, M., Bruce, N., Carlyle, A., Cusack, P., … Plack, C. J. (2008). Sound-Scape: A framework for characterising positive urban soundscapes. Journal of the Acoustical Society of America, 123(5), 3394.

Çepel, N. (1988). Peyzaj ekolojisi: Ders kitabı. Istanbul: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları.

Doğanci, Z. (2020). Antalya Karaalioğlu Parkı Erken Cumhuriyet dönemi evrimi (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Antalya.

Kaymaz, I., Belkayalı, N., ve Akpınar, N. (2015). Ses Yürüyüşü Yöntemi ile Kent Parklarında Akustik Karakterin Belirlenmesi. Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 2(4), 41-67.

Kaymaz, I., Cüre, C. T., ve Baki, E. (2016). Perceived soundscape of urban historical places: A case study of Hamamönü, Ankara. Procedia engineering, 161, 1920-1925.

Kurra, S. (1982). Çevre gürültüsü ve İstanbul’da bir uygulama. Program adı: Çevre 82 Sempozyumu, İzmir.

Laczko, F., ve Aghazarm, C. (2009). Migration, Environment and Climate Change: Assessing the evidence. International Organization for Migration (IOM).

Pijanowski, B. C., Villanueva-Rivera, L. J., S.L., D., Farina, A., B.L., K., Napoletano, B. M., … Pieretti, N. (2011). Soundscape Ecology: The Science of Sound in the Landscape, BioScience 61.

Schafer, R. M. (1977). The Soundscape: Our Sonic Environment and the Tunning of the World. Destiny Books, 301.

Spirn, A. W. (1998). The language of landscape. New Haven: Yale University Press.

Şavklı, F., ve Yılmaz, T. (2013). Kent meydanı kullanım nedenlerinin Antalya Cumhuriyet Meydanı örneğinde irdelenmesi. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 14, 138-142.

TDK. (2018). Türk Dil Kurumu | Sözlük. Erişim tarihi 25 Ocak 2018, web adresi: https://sozluk.gov.tr/

Truax, B. (1978). The world soundscape project’s handbook for acoustic ecology:World Soundscape Project. New York: Ablex Publishing Corporation.

TÜİK. (2018). TÜİK - Veri Portalı. Erişim tarihi 22 Mart 2018, web adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1

Türk, A. (2013). Antalya Kenti Konut Dışı Tescilli Sivil Mimari Yapılar ve Özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1), 113-132.

Uslu, F. (2018). Bin Yıllık Türk Yurdu Antalya Kaleiçi’nin Son Yıllarda Turizmle Birlikte Oluşan Sosyo-Kültürel Değişimi. Journal of Graduate School of Social Sciences, 22.

Wallace, M. Y. (2012). Peyzaj Mimarlığında ‘Akustik Ekoloji’: ‘Sespeyzajları’nın İzmir Kenti Örneğinde İrdelenmesi (Doktora Tezi,). Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Wikipedia. (2017). Antalya. Erişim tarihi 23 Ocak 2017, web adresi: Özgür Ansiklopedi Wikipedia website: https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Antalya&oldid=26945532

Yılmaz, H., ve Özer, S. (1997). Gürültü kirliliğinin peyzaj planlama yönünden değerlendirilmesi ve çözüm önerileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(3), 515-531.

Zhang, M., ve Kang, J. (2007). Towards the evaluation, description, and creation of soundscapes in urban open spaces. Environment and Planning B: Planning and design, 34(1), 68-86.