Kentsel Yerleşim Alanları için Yeni Bir Açık Alan Anlayışı: Yaya Durağı (Parklet)

Pınar Gültürk Doğruyol

doi:10.53463/ecopers.20220107

Yazarlar

Pınar Gültürk Doğruyol Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Tekirdağ / Türkiye https://orcid.org/0000-0002-6850-2803

DOI:

https://doi.org/10.53463/ecopers.20220107

Anahtar Kelimeler:

Açık alan, parklet, yaya durağı, Tekirdağ

Özet

Kent planlarında önemli bir yer edinmiş olan açık alanlar, birçok çalışmada farklı yönleri ile ele alınmıştır. Açık alanların kentsel yerleşimlerde kütle-boşluk dengesini sağlaması bakımından belirli büyüklükler ve mesafelerle planlanması gerekmektedir. Özellikle yoğun yerleşim bölgelerinde yer alan açık alanlar; hava koridoru oluşturma, temiz hava sağlama, rekreasyonel ihtiyaçları giderme, stresi azaltma gibi çeşitli işlevlere sahiptir. Ancak nüfus artışı ile birlikte yapılaşmanın artması sonucu, açık alanlar üzerinde oluşan baskı gün geçtikçe artmakta, bazen bir kısmı bazen tamamı yapılaşmaya açılabilmektedir.

Bu çalışmada özellikle yoğun yerleşim bölgelerinde azalan kentsel açık alanlara bir alternatif olarak gelişen “yaya durağı (parklet)” kavramı araştırılmış, uluslararası ölçekte yeri ve önemi üzerine durulmuştur. Parklet uygulamalarının hangi durumlarda gerçekleştirilebileceği irdelenerek, araştırma alanı olan Tekirdağ ili Süleymanpaşa ilçesi merkez yerleşim bölgesindeki potansiyel parklet alanları ortaya konulmuştur. Potansiyel alanlardan kullanım farklılığı olan iki adedine, öneri parklet kullanımı getirilmiştir. Bu çalışma ile yoğun kentsel yerleşim alanları için alternatif açık alanların oluşturulabileceği, başka çalışmalara örnek niteliğinde olup geliştirilerek ülkemizde de parklet kavramının kendine yer edineceği düşünülmektedir.

Referanslar

Archdaily, (2021). Pandemic-era Street Spaces: Parklets, Patios, and the Future of the Public Realm. Erişim adresi https://www.archdaily.com/968977/pandemic-era-street-spaces-parklets-patios-and-the-future-of-the-public-realm/614c47f6f91c8184a70000a1-pandemic-era-street-spaces-parklets-patios-and-the-future-of-the-public-realm-image

City of Vancouver Parklet Manual. (2016). Parklet Manual. City of Vancouver Viva Vancouver, Version 1.0 June.

İstanbul Gerçeği. (2021). İstanbul’un ilk Mobil Yaya Durağı hizmete açıldı. Erişim adresi https://www.istanbulgercegi.com/istanbulun-ilk-mobil-yaya-duragi-hizmete-acildi_247674.htm

JB Park(ing)Day. (2021). Erişim adresi https://www.johnbela.com/work/parking-day

Kastner, J., Najafi, S. ve Richard, F. (2005). Odd Lots: Revisiting Gordon Matta-Clark’s Fake Estates, Cabinet Books, 96 pages. https://www.cabinetmagazine.org/books/odd_lots.php

LADOT Livable Streets, (t.y.). People St. Erişim adresi https://ladotlivablestreets.org/programs/people-st

Park(ing)Day. (t.y.). Erişim adresi https://www.myparkingday.org/about

Park(ing) Day Guide. (2019). PBOT Portland Burreau of Transportation, Portland in the Streets. Erişim adresi https://www.portland.gov/sites/default/files/2020-04/parking-day-manual_2019.pdf

Parklet Application Manual. (2014). Parklet Application Manual Spring. People St. City of Los Angeles Department of Transportation Pedestrian Program. Los Angeles. Erişim adresi http://www.takebacktheblvd.org/wp-content/uploads/2014/04/PeopleSt_ParkletManual.pdf

Parklets Guidelines & Application. (2016). City Of Philadelphia Parklets Guidelines & Application Fabruary. Philadelphia. Erişim adresi https://philadelphiastreets.levlanedev.net/images/uploads/resource_library/City-of-Philadelphia-Parklet-Application.pdf

Parklet Handbook, (2017). Seattle Department of Transportation Parklet Handbook, Seattle. Erişim adresi http://www.seattle.gov/documents/Departments/SDOT/PublicSpaceManagement/Parklet_Handbook_DIN_2017.pdf

Philadephia Parklet Program. (t.y). Philadephia Parklet Program Guidelines. Erişim adresi https://nacto.org/docs/usdg/parklet_guidelines_mayor_office_philly.pdf

San Francisco Department of Planning. (2019). A Look at the Human Impact of Parklets and the People Who Make Them. Erişim adresi https://groundplaysf.org/wp-content/parklet-impact-study/

San Francisco Parklet Manual. (2013). San Francisco Parklet Manual, Version 1.0. February. Pavement to Parks, City of San Francisco. Erişim adresi https://accd.vermont.gov/sites/accdnew/files/documents/CD/CPR/CPR-BP-SanFranParkletManual.pdf

San Francisco Parklet Manual. (2020). San Francisco Parklet Manual Summer. Erişim adresi http://groundplaysf.org/wp-content/uploads/San-Francisco-Parklet-Manual.pdf

San Francisco Public Works. (2015). Guidelines for the Approval and Installation of Temporary Sidewalk Extensions (Parklets) for Use by the General Public at Appropriate Locations Within Public Rights-of-Way. City and County of San Francisco, Edwin M. Lee, Mayor, Mohammed Nuru, Director. Erişim adresi https://sfpublicworks.org/sites/default/files/DPW%20Order%20183392%20Parklets.pdf

The Park(ing) Day Manual. (2011). A Primer on User-Generated Urbanism and Temporary Tactics for Improving the Public Realm. Rebar, San Francisco. Erişim adresi https://www.asla.org/uploadedFiles/CMS/Events/Parking_Day_Manual_Consecutive.pdf

Urban Street Design Guide. (t.y.) Parklets. Erişim adresi https://nacto.org/publication/urban-street-design-guide/interim-design-strategies/parklets/#footnotes

Yaya Durağı. (t.y). Yaya Durağı İstanbul. WRİ Türkiye. Erişim adresi https://wrisehirler.org/sites/default/files/YayaDuragi-Brosur_Final.pdf , https://yayaduragi.ibb.istanbul/