Türkçe İç Mimarlık Perspektifinden Çalışma Ortamlarındaki Risk ve Tehlikeler

Şengül Yalçınkaya; Emre Tunar

doi:10.53463/8genart.202400280

Yazarlar

Şengül Yalçınkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi/Mimarlık Fakültesi/İç Mimarlık Bölümü/İç Mimarlık Anasanat Dalı/ https://orcid.org/0000-0003-1629-6443
Emre Tunar Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İç Mimarlık Anabilim Dalı https://orcid.org/0009-0004-3498-3671

DOI:

https://doi.org/10.53463/8genart.202400280

Anahtar Kelimeler:

Çalışma ortamları- İç mekan- İş sağlığı ve güvenliği- Güvenli Tasarım- İçerik analizi

Özet

Kamu binalarında çalışanların iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasında önemli faktörlerden biri de çalışma ortamıdır. Çalışma ortamının tasarımı, çalışanların motivasyonunu ve verimliliğini etkilemektedir. Bu nedenle, çalışma ortamının ideal ortamı sağlayacak şekilde organize edilmesi ve işlevine uygun optimal çözümlerin içermesi gerekmektedir. Bu gerekliliğin göz ardı edilmesi bugün çalışanların mekan tasarımından kaynaklı bazı risk ve tehlikelerle karşı karşıya kalmalarına neden olmaktadır. Bu noktadan yola çıkılarak çalışmada mevcut kamu yapılarında karşılaşılan risk ve tehlikeler araştırılmaktadır. Bunun için dergipark veri tabanından erişilen 17 makale, içerik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada farklı çalışmalarda yer alan bilgilerin bütünsel bir yaklaşım ile ortaya konulması amaçlanmıştır. Analiz sonucunda iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili ağırlıklı olarak hastaneler ve üniversitelerdeki laboratuvarların incelendiği tespit edilmiştir. Çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mekandan kaynaklı risk ve tehlikelere neden olan unsurlar olarak gürültü, ergonomi, termal konfor, aydınlatma ve havalandırma öne çıkmıştır. Araştırma gelecekteki çalışma ortamlarının tasarımında ve alana ait iş sağlığı ve güvenliği ders içeriğinin oluşturulmasında öncelik verilmesi gereken konular ile ilgili veri sağlamıştır. İç mimarlık alanında daha fazla çalışma yapılması ve bilgi/kültürünün artırılması, çalışma ortamlarının daha sağlıklı ve güvenli hale getirilmesine katkı sağlayacaktır.

Referanslar

Ağuş, M., & Akbel, E. (2020). Sağlık Çalışanlarında Fiziksel Risk Etmenlerinin Değerlendirilmesi. OHS ACADEMY, 3(3), 230-237. https://doi.org/10.38213/ohsacademy.782772

Akkaya, M. A. (2017). Bilgi merkezlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin önemi ve uygulanabilirliğine ilişkin bir durum değerlendirmesi. Türk Kütüphaneciliği, 31(4), 501-519.

Alparslan, Ç., & Utlu, Z. (2016). Sağlık Sektöründe Örnek Uygulamalar ile İş Sağlığı Güvenliğinin Belirlenmesi. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi (44).

Ayma, Ö. (2019). Makine imalat sanayi iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının analizi Sakarya makine imalatçıları örneği, Yüksek Lisans Tezi, Çalışma Ekonomisi ve Sosyal Siyaset Bilim Dalı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.

Caner, V. (2021). Fiziksel risk etmenleri maruziyetine bağlı iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesinde endüstri 4.0 yaklaşımının değerlendirilmesi. Ohs Academy, 4(1), 55-61.

Meydanlıoğlu, A. M. (2013). Sağlık Çalışanlarının Sağlığı ve Güvenliği. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 192-199.

Bulut, A., Ünal, E., & Şengül, H. (2020). BİR KAMU HASTANESİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(1), 1-22.

Buturak, G. K., ve Yapıcı, N. (2022). Kamu sağlık kurumlarında farklı risk analiz yöntemlerinin incelenmesi: Örnek bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 37(3), 753-764.

Ersoy, S., ve Kaya, E. Ç. (2019). Bir kamu üniversitesi gıda mühendisliği laboratuvarları risk analiz uygulaması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(4), 411-423.

Gül, G., Bol, P., ve Erbaycu, A. E. (2013). Hasta ve çalışan güvenliğinde risk yönetimi: Bir eğitim araştırma hastanesi’nde yapılan risk analizi ve iyileştirme. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 5(1), 1-16.

Güner, R. (2015). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamında İdari Yaptırımlar, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi Bilim Dalı İstanbul Üniversitesi, İstanbul

Gürkan, E. H. (2018). Sürdürülebilir laboratuvar güvenliği kültürü. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(4), 224-230.

Karaçar, P., ve Fidan, A. (2022). Kamusal yapı olarak hastanelerde iyileştiren mimariyi etkileyen tasarım ilkelerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), 1587-1601. https://doi.org/10.1186/s12889-020-09419-5

Ordu, K. M., & Çivi Bilir, G. (2017). Restructuring of University Laboratories within the Scope of Occupational Health and Safety. Avrupa Bilim Ve Teknoloji Dergisi(Özel Sayı - Special Issue), 34-37.

Özbakır, O. (2023). Occupational Health and Safety Risk Assessment and Mitigation in Chemistry Laboratories: A Case Study of Iğdır University. Şırnak Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-20.

Sıvacılar, S. (2021). Sürdürülebilirlik İlkesinde Dayalı Okul Öncesi Eğitim Yapısı Tasarlanması ve Fiziksel Etkenlerin İş Sağlığı Güvenliği Açısından İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırklareli.

Solmaz, M., & Solmaz, T. (2017). Hastanelerde İş Sağlığı ve Güvenliği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 147-156.

Uzun, İ., Öztürk, D., ve Gürcanlı, G. E. (2020). Mimari restorasyon ve konservasyon projelerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamaları. Teknik Dergi, 31(5), 10275-10290. https://doi.org/10.18400/tekderg.590368

Ünel, F., & Yıldız, Z. (2023). Adli Toksikoloji Laboratuvarlarında Olası Kimyasal Tehlikeler ile İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Alınması Gereken Önlemler. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 7(3), 119-127.

Yerlikaya Yaran, B. (2024). Laboratuvar Çalışanlarının Mesleki Risk Faktörleri: Artvin’de İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Uygulamalarına İlişkin bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum, 1(80), 13-66.

Yılmaz, F. (2019). İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Çalışma Yaşamına Etkisi. Ohs Academy, 2(1), 1-10.

Yılmaz, Ş., & Bilici, M. (2020). Üniversitelerin Mühendislik Fakülteleri Bünyesinde Bulunan Laboratuvarlarda İş Sağlığı ve Güvenliği. Ohs Academy, 3(2), 102-113.

Zeydan, Z. E., Zeydan, Ö., & Yıldırım, Y. (2009). Hasta bina sendromu. IX. Ulusal Tessisat Mühendisliği Kongresi Bildiri Kitapçığı, 587-595.